site logo
  • Inwestycje drogowe i kolejowe expand_more
    • Uczestnictwo w składzie personelu sprawującego nadzór
    • Obsługa kontraktów drogowych i kolejowych
  • Usługi dla Wykonawcy i Podwykonawcy expand_more
    • Analiza dokumentów zamówienia
    • Przygotowanie oferty
    • Konsorcjum, podwykonawcy
    • Reprezentacja przed KIO i sądami
    • Wsparcie prawne na etapie realizacji inwestycji
    • Fundusze unijne
    • Szkolenia
  • Usługi dla Zamawiającego expand_more
    • Przygotowanie dokumentów zamówienia
    • Procedura udzielenia zamówienia publicznego
    • Kompleksowe prowadzenie postępowania
    • Reprezentacja przed KIO i sądami
    • Wsparcie prawne na etapie realizacji inwestycji
    • Kontrola
    • Fundusze unijne
    • Szkolenia
  • O nas expand_more
    • Agnieszka Zaborowska
    • Zespół
    • Aktualności
    • Wartości ECO-prawników
    • Kontakt
  • Publikacje
  • en

Artykuł mec. Zaborowskiej w Forbes

Przez ponad dwa lata zamawiający publiczni nie mogli potrącać kar umownych oraz dochodzić ich z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, czyli głównie stosowanych gwarancji. W odniesieniu do niektórych roszczeń, zamawiający będą mieli możliwość potrącenia kar umownych czy skorzystania z zabezpieczeń już od dnia 1 października 2022 r. (dokładne terminy spłat – poniżej).

Specustawa covidowa wychodziła naprzeciw potrzebom wykonawców, których sytuacja ekonomiczna i gospodarcza – w okresie covidowym – spowodowały liczne problemy w realizacji umów o zamówieniach publicznych.  Żeby nie pogarszać bieżącej kondycji finansowej wykonawców, ani nie zniechęcać do udziału w nowych procedurach przetargowych w okresie pandemii, w specustawie covidowej wprowadzono przepisy ograniczające po pierwsze: możliwość potrącenia kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, a drugie: dochodzenia zaspokojenia kary umownej z zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Zamawiający mógł karę umowną naliczyć, ale nie mógł jej potrącić lub uzyskać z zabezpieczenia. 

Ku zaskoczeniu wykonawców zamówień publicznych – od dnia 24 sierpnia 2022 r. specustawa covidowa nie obowiązuje już w powyższym zakresie. Początkowo bowiem specustwa covidowa przewidywała, że ochrona wykonawców będzie obowiązywać aż do utrzymania stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce oraz przez kolejne 90 dni po ich ustaniu. W tym okresie samodzielna egzekucja kar umownych przez zamawiających miała być ograniczona. Obecnie w Polsce taki stan zagrożenia epidemiologicznego nadal obowiązuje, a mimo to pod koniec sierpnia 2022 r. – specustawa przestała obowiązywać w tym zakresie. Interesy wykonawców nie są już chronione, a jako ważniejsze ustalono zabezpieczenie potrzeb zamawiających i banków. To niezwykle zaskakująca, nagła i niespodziewana zmiana podejścia. Można stwierdzić, że bez uprzedzenia – Wykonawcy zostali pozbawieni szans na obronę przed egzekucją kar umownych, mimo że stan zagrożenia epidemicznego wciąż obowiązują i co istotne – nie mają oni za dużo czasu na przygotowanie się na spłaty pieniężne na rzecz zamawiających.

Od 28 sierpnia 2022 r. zamawiający publiczni mają znów możliwość potrącania kar umownych najczęściej z bieżących rozliczeń i faktur z wykonawcą oraz korzystania z gwarancji zabezpieczającej umowy. Mają oni również możliwość dochodzenia kar umownych naliczonych w okresie covidowym. W tym przypadku są jednak pewne ograniczenia czasowe, a mianowicie dochodzenie zaległych kar umownych zależy od momentu zaistnienia zdarzenia, na podstawie którego kary zostały naliczone., tj.: 

  1. od 1 października 2022 r. można dochodzić kar umownych w zakresie zdarzeń powstałych od 20 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.,
  2. od 1 stycznia 2023 r. można dochodzić kar umownych w zakresie zdarzeń powstałych w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.,
  3. od 1 kwietnia 2023 r. można dochodzić kar umownych w zakresie zdarzeń powstałych w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 24 sierpnia 2022 r.
  4. od dniu 25.08.2022 r.  – można dochodzić kar umownych w zakresie zdarzeń powstałych od tego dnia. 
Data zdarzenia, którego dotyczyła kara umownaMożliwość dokonania potrącenia 
20 marca 2020 – 31 grudnia 20201 października 2020
1 stycznia 2021 – 31 grudnia 20211 stycznia 2023
1 stycznia 2022 – 24 sierpnia 20221 kwietnia 2023
od 25 sierpnia 2022 r.od 25 sierpnia 2022 r.

Może się jednak zdarzyć tak, że wynagrodzenie wykonawcy zostało już zapłacone. Zamawiający nie ma zatem z czego potrącić swoich należności, nie ma zatem innego wyjścia jak skorzystać z gwarancji zabezpieczającej umowę. Żeby jednak odroczenie chroniło przed dochodzeniem kary umownej z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, wykonawca musi przedłużyć ważność takiego zabezpieczenia na 14 dni przed jej upływem, jeśli upływ ten ma nastąpić na ponad 13 dni przed datą, w której potrącenie kary umownej staje się możliwe.

Data zdarzenia, którego dotyczyła kara umownaPrzedłużenie ważności gwarancji
20 marca 2020 – 31 grudnia 2020 13 października 2020
1 stycznia 2021 – 31 grudnia 202113 stycznia 2023
1 stycznia 2022 – 24 sierpnia 202213 kwietnia 2023

Agnieszka Zaborowska – adwokat specjalizująca się w procesie udzielania i realizacji zamówień publicznych, założyciel Kancelarii Adwokackiej Zaborowska

Link do artykułu: https://www.forbes.pl/prawo-i-podatki/karanie-wykonawcow-powraca-od-pierwszego-pazdziernika-zamawiajacy-moga-potracac-kary/svq795z

Więcej informacji

Zobacz więcej informacji

Autor

Agnieszka Zaborowska

Pozostałe aktualności

Agnieszka Zaborowska mentorką w programie Women in Law Foundation thumbnail

Agnieszka Zaborowska mentorką w programie Women in Law Foundation

Program mentoringowy Women in Law Foundation
zobacz więcej
Top Women in Real Estate thumbnail

Top Women in Real Estate

Agnieszka Zaborowska zwycięzcą w kategorii People's Choice
zobacz więcej
20.06.2023 r.  Zmiana umowy i waloryzacja thumbnail

20.06.2023 r. Zmiana umowy i waloryzacja

Szkolenie TOR Zespół Doradców Gospodarczych
zobacz więcej
Copyright © 2019 Agnieszka Zaborowska. All rights reserved.
  • Nota prawna
  • Polityka prywatności
  • RODO
  • Kontakt
  • LinkedIn
clear
Serwis używa plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie.
Akceptuje
clear
Serwis używa plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie.
Akceptuje